Burns - een ondergewaardeerd merk

Blog 07-08-2017 00:00

 

Burns

 

Het Britse merk Burns speelde een kleinere rol in mijn basverleden, maar toch heb ik altijd een fascinatie voor het merk gehad en ik speelde er veel op. In mijn Boilersuit-tijd speelde ik op twee verschillende Burns-bassen: een nieuwe en een oude.

 

Ik heb altijd een fascinatie gehad voor Burns. James Ormston Burns (1925 – 1998), zeg maar Jim, wordt vaak 'de Britse Leo Fender' genoemd, maar ik denk dat 'de Britse Les Paul' beter past. Of misschien was hij wel een combi van beide heren. Jim was een echte uitvinder, net als Fender, en hij gebruikte vaak laag-ohmige elementen, net als Les. Misschien duiken we hier, of in het magazine, nog eens dieper in op de historie van Burns, maar zijn invloed in de instrumentwereld wordt nog wel eens onderschat. Zo gebruikte Burns alleen lokale houtsoorten, waardoor instrumenten anders klonken dan die van de Amerikaanse merken. Zijn vibrato-systeem en Gear-O-matik-halspen waren uniek en werd gebruikt door merken als Gretsch. Al vroeg experimenteerde Jim met actieve elektronica en aparte schakelingen. Brian May gebruikte Burns-elementen voor zijn Red Special.

Ook in details ging hij ver. Veel Fender-bassen zijn 'string through'. Onder de brug van de Fender zitten dan vier buisjes die door de body gaan en de snaren gaan via de achterkant van de body naar de brug en vervolgens naar de stemknoppen. Er zijn voor- en tegenstanders van dit systeem, maar het feit is dat het je snaarspanning en sound iets verandert. Jullie kennen dit systeem vast. Burns ging verder: Hij stemde deze body-buisjes. Ieder buisje werd qua dikte en lengte zo gemaakt, dat het optimaal resoneerde met de snaar. Rez-O-Tube heette dat. Ik geloof niet dat iemand verschil hoort, maar het zegt iets over hoe ver Jim in details ging.

BBBB
Foto: De Burns Shadows Bass-heruitgave. Daarover zo meer 

Oasis

Zoals jullie inmiddels weten, ben ik een kind van de Britpop. Ik kende Burns alleen van één plaatje, de Bison, totdat ik Andy Bell op een aparte bas zag spelen. Andy is/was gitarist van Ride en Hurricane #1, hij speelde bas in de laatste samenstellingen van Oasis en daarna weer gitaar in Liam Gallagher's Beady Eye. Andy speelde op een erg mooie bas, met een soort Fender-kop en body met een korte bovenste hoorn. Op liveopnames klonk hij ook nog eens te gek. Al snel kwam ik er achter dat het een Burns Vista Sonic Bass was en ik werd weer eens verliefd.

vsb gig 2
Foto: Met Boilersuit in Parkhof Alkmaar

Andy stapte al snel over op de enorme Burns Bison Bass. Hij gebruikte originele versies, een er van scheen van Noel Gallagher te zijn, en nieuwe. Zowel Burns en Rotosound adverteerden veel met Andy en hij werd een van de redenen waarom Burns weer een beetje ging verkopen in die tijd. Leuk feitje: Burns maakte voor een van de Bisons een nieuwe slagplaat. In plaats van Burns - London stond er nu Bell – Oxford. Ik interviewde Andy twee keer. Een keer voor Gitarist in zijn Burns-tijd en later voor De Bassist, toen hij al was overgestapt op twee '73 Precisions.

vsb gig
Foto: Een optreden met de '64 Vista Sonic Bass in, ik denk, Den Helder

Terwijl Andy overstapte naar de Bison, bleef mijn liefde voor de Vista Sonic. Ik kwam er achter dat Willy Middel van Cuby + Blizzards ook op zo'n bas speelde en zijn instrument staat nu in he Cuby-museum. Ik verzamelde veel info en op een dag kwam er een '64 Vista Sonic Bass (VSB) voorbij. Een Limburgse verzamelaar verkocht er een. Hij miste de verchroomde brugkap en de Wild Dog-stand werkte niet meer. Verder was de bas in topstaat, helemaal origineel en een plaatje om te zien. Door de modificatie was de bas betaalbaar en ik kocht hem.

 

Wild Dog

De Burns Bison en Vista Sonic hebben een aparte roterende schakelaar. Zo kan je diverse elementconfiguraties kiezen, die bij de VSB Wild Dog, Treble, Bass en Contra Bass heten. Gitaarversies hadden nog de Split Sound, waarbij de elementen, a la een Precision, als het ware in tweeën worden gesplitst. Je hoord dan de dunne snaren via het halve brugelement en de dikke snaren via het halve halselement. Niet echt werkbaar, maar bijzonder. Bij de VSB draaide je van Treble (brug) naar Contra Bass (hals) en de Wild Dog was een stand waarbij de elementen uit fase stonden. Ik heb het nooit gemist. Terug naar de bas.

VSB1
Foto: Duck Dunn speelde waarschijnlijk nooit op een Burns, maar de Vista Sonic en Bison waren erg populair bij Britse sessiebassisten

De Burns Vista Sonic Bass was misschien wel de best klinkende bas die ik ooit gehad heb. Het is een lang en technisch verhaal, maar de laag-ohmige elementen, net als op de rare Les Paul Triumph/Studio-bassen, zorgen ervoor dat de bas heerlijk warm en romig klinkt. Zelfs de dunne snaren klinken moddervet. Ik ben geen topbassist, maar na ieder optreden met deze bas via een Vox AC50, eveneens uit '64, kwamen er bassisten naar me toe om te vragen hoe ik aan die sound kwam. Dik! Een anekdote over de AC50 bewaar ik voor een blog over versterkers.

 

De bas had enkele nadelen. Een ervan was dat hij loei- en loeizwaar was. Ik heb zware bassen gehad, ik heb daar nooit echt problemen mee, maar deze was iets te zwaar. Optreden ging wel, maar na twee uur repeteren had je echt schouderklachten. Mijn Fender-tweedbanden rekten gewoon uit. Het tweede probleem was dat de hals zeer instabiel was. Zoals gezegd gebruikte Burns lokale houtsoorten en het hout dat voor deze hals werd gebruikt was gewoon niet goed genoeg. Als je lang op een plek was, was er geen probleem, maar als je de bas na twee uur in een koude auto op weg naar Groningen, op een warm podium in pakweg Vera zette, dan stonden de snaren soms opeens een centimeter boven de toets. Ik heb de bas toch jaren met veel plezier gebruikt, door de sound en looks. Na jaren in de koffer te hebben gelegen vond hij een nieuw baasje.

Shad kop
Foto: De aparte scroll-kop van de Burns Shadows Bass

Van Gent

Na de Burns Vista Sonic Bass, introduceerden de Britten de Jazz Bass, die inderdaad een beetje op een Fender Jazz Bass leek. Blijkbaar maakte Fender destijds geen bezwaar. Door ander bodyhout was de Jazz stukken lichter dan de VSB. Handig om te weten, als je een oude zoekt. De Shadows Bass werd op de Jazz gebaseerd. De Shadows versie week onder meer af door de tortoise slagplaat, die twee kleinere delen had, terwijl die van de Jazz uit een stuk is. In 2005 kocht Burns een originele Shadows Bass terug en men besloot een heruitgave te maken. Toen nog alleen in het wit, tegenwoordig ook in green burst, en ik kocht een witte heruitgave. Hals en body van deze Shadows Bass worden in China gemaakt, maar hij wordt in engeland afgebouwd. Daarom heb je topkwaliteit en iets bijzonders voor een prijs die onder een American Standard Jazz Bass ligt. De Shadows Bass was een plaatje.

shad zw w
Foto: Door de drie elementen en zeven configuraties is deze Burns erg veelzijdig

Hij kwam binnen in een grijze krokodillenlederen koffer (nepleer natuurlijk). De tuners waren exact gelijk aan die van mijn VSB en gemaakt door het Nederlandse Van Gent. Het rooster over de elementen was niet erg handig, maar wel mooi, dus ik liet hem zitten Zelfs nadat ik er een keer met de vingers tussen zat geklemd. Deze bas had de befaalde Rez-O-Tubes en Nu-Sonic-elementen die meer Fender-achtig zijn. De hals was fijn en de bas had een vijfstandenschakelaar voor de elementen: brug, brug en midden, midden, midden en hals, hals. Een van de prachtige knoppen was een push-pullschakelaar, waarmee je het brugelement activeerde. Zo kun je dus ook brug en hals of alle drie inschakelen, waardoor je dus zeven elementconfiguraties hebt. Zoals gezegd was de bas een plaatje en de sound was prima. Zeg maar een Fender Jazz met extra-halselement. Met 33,5” was de mensuur van deze bas iets langer dan de zeer comfortabele 32”/medium scale van de VSB. Ook deze bas verdween op den duur weer.

shad helemaal
Foto: Met de Shadows Bass, misschien wel net voordat mijn vinger klem kwam te zitten in het wasrekje boven het middelste element  

De Burns Bison Bass is en blijft bijzonder. Tussendoor kocht ik nog een Baldwin Baby Bison Bass in oranje. Dit was een bas ontworpen door Burns, maar gemaakt in de tijd dan het Amerikaanse Baldwin het merk had overgenomen. Zo kom je ook VSB's tegen met Baldwin op de slagplaat. Met de Baby Bison kon ik het niet goed vinden en hij was niet zo mooi als de echte Bison. Die met die grote hoorns. Dit is en blijf een iconische bas, de lieveling van de Britse sessiebassisten in de jaren '60 en '70 en als ik ooit de loterij win, dan ga ik op zoek naar zo'n bas. Ik ging eens op de foto met een witte op Vintage Veenendaal en ik vond dat het me goed stond.
De Nu-Sonic Bass is ook opnieuw uitgegevenen staat ook op de wenslijst. Deze short scale-bas kreeg enige faam omdat niemand minder dan George Harrison van The Beatles de bastrack van Rain opnam met zo'n bas.
Chris Dekker

2x burns
Foto: De twee bij elkaar

 

zoeken
zoeken